- باطری های اروپایی:

فعلا درحال حاضر دو باطری اروپایی در بازار ایران وجود دارد: الف) DELPHI این باطری در اصل انگلیسی است ولی در فرانسه و تركیه هم سازنده دارد. در ایران هم انواع آن وجود دارد. این باطری 4 تا 5 سال كار می كند. ب) VARTAاین باطری در اصل آلمانی است ولی در چین هم تولید می شود. از نظر كیفیت در سطح آ جهانی قرار دارد. این باطری حتی در صورت اصل نبودن 4 یا 5 سال كار می كند. كلا اختلاف قیمت باطرهای اروپایی با كره ای خیلی زیاد است مثلا تا حد 50% اختلاف قیمت دارند. این باطری ها برای ماشین های اروپایی مثل زانتیا یا ماشین های كلاس آ مانند تویوتا پیشنهاد می شود.

باطری های آمریكایی:

این باطری ها در ایران نیستند ولی به عنوان مثال می شود از OPTIMA نام برد كه از تكنولوژی ساخت حلقوی استفاده می كند و می توان گفت جزو گرانترین باطری های دنیاست كه اجازه واردات آن را به ایران نمی دهند. باطری های متفرقه، سری باطری هایی هستند كه در بازار به اسم مثلا اروپایی – ژاپنی و كره ای می فروشند كه 100% كلاه برداری است، مثلا باطری FUJIKA كه به اسم ژاپنی می فروشند باطری SAIL كه چینی است و به اسم آلمانی آن را می فروشند.

– باطری اتمی

باطری های اتمی با توجه به موادتشكیل دهنده (اتم های جداشده از عناصر كمیاب مانند اورانیم) وهمچنین تكنولوژی ساخت بسیار گران قیمت بوده و تولید آن منحصر به چند شركت اروپایی و آمریكایی است. یكی دیگر از عوامل گران بودن این باطری ها عمر طولانی مدت و استفاده ممتد از این باطری ها است. یك نمونه از موارد مصرف این باطری ها در چراغ قوه های افراد آتشنشان می باشد.

اجزای تشکیل دهنده باطری:

جعبه باطری

جعبه باطری را به شکل مکعب مستطیل از جنس لاستیک و یا پلاستیک می‌سازند و باید در مقابل حرارت حاصله از فعل و انفعالات شیمیایی باطری و ضربه مقاوم بوده و در برابر عبور جریان الکتریسیته عایق خوبی باشد. جعبه باطری به صورت خانه خانه ساخته شده و کف هر خانه دارای حوضچه‌هایی برای ته نشین شدن ذرات جدا شده از صفحات باطری و جلوگیری از اتصالات صفحات به یکدیگر می‌باشد. در صورتی که رسوبات یا لجن‌ها سطحشان بالا بیاید باعث اتصال کوتاه صفحات باطری شده و در نتیجه کاهش قدرت باطری را سبب می‌شود. خانه باطری هر جعبه دارای تعدادی خانه جدا از یکدیگر می‌باشد. هر خانه حدود 2/2 ولت برق تولید می‌کند. اگر تعدادی صفحه مثبت و منفی داخل خانه باطری قرار دهیم و الکترولیت "اسید سولفوریک" بریزیم و ولت متر در مدار قرار دهیم 2 تا 2/2 ولت را می‌توانیم اندازه بگیریم. لذا برای باطری 6 ولت ، به سه خانه نیاز است.

– صفحات باطری

در هر خانه سه صفحه مثبت ، منفی و عایق وجود دارد. تعداد صفحات منفی یكی ازصفحـات مثـبت بیشتر بوده و تعداد صفحـات عایق یكی كمتر از مجموع صفحات مثبت و منفی است و به هر یک از صفحات مثبت و منفی پلیت می‌گویند. پس اگر خانه باطری 19 پلیت داشته باشد، 9 عدد آن صفحه مثبت و 10 عدد صفحه منفی است. این عدد روی باطری نوشته می‌شود. نكته: تعدادصفحات یك باطری، معمولا فرد می باشد. صفحات مثبت : صفحـات مثـبت از جنس دی اكسید سرب (PbO2) اسفنجی فعال شده می باشد كه برای باطریهای بزرگ به طریق الكتروشیمیایی تهیه می شود وهزینه آن زیاد است. اكثرا درباطری های اتومبیـل، اسكلت صفحـات را به صورت شبـكه ای از آلیاژ سرب و آنتیموان می سازند.(درصدی از آنتیموان دوام این شبكه ها را در مقابل ضربه و خورندگی اكسید بیشتر می شود.) با افزایش تقاضاهای بازار برای باطری های بدون تعمیر، تولید سریع و اقتصادی شبكه های كلسیم- سرب موردتوجه قرارگرفته است و استفاده می شود و باعث می شود تولید گاز كمتر شده و درنتیجه نیاز كمتری به افزودن آب دارند، درنتیجه به داخل این شبـكه ها كه شبیه پرده های توری می باشند ازاكسید سرب فعال شده، پرمی نمایند. صفحات مثبت سالم باید به رنگ قهوه ای شكلاتی باشند. صفحات منفی :عین صفحات مثبت بوده ، با این تفاوت که ماده فعال ‌شده آن "سرب اسفنجی" می‌باشد كه در حالت شارژ كامل، خاكستری رنگ می باشد. صفحات عایق: برای جلوگیری از اتصال صفحات مثبت و منفی به یکدیگر، بین صفحات یک عایق از جنس پلاستیک یا میکا یا فیبر قرار می‌دهند. صفحات عایق از یک طرف صاف و از طرف دیگر دارای همبستگی هایی هستند. طرف برجستگی به طرف صفحه مثبت است تا اسید سولفوریک بهتر با صفحه مثبت فعالیت داشته باشد. برجستگی صفحه عایق اجازه می‌دهد ذرات جدا شده از صفحه مثبت به ته باطری هدایت و از اتصال کوتاه صفحات جلوگیری شود. برای انواع معینی از باطریها ، عایـق های پاكتی شكل استـفاده می شود كه باعـث می گردند جمع كننده های جریان (شبكه) به خوبی مواد فعال را نگهداری كنند. انواع عایقی كه درباطری های اسیدی- سربی مصرف می شوند بستگی به نوع عملیات فرق می كنند دربیشتر حالات ازمشتقات سلولزی، مواد پلیمری با تخلخل میكروسكوپی مثل pvc، پلی اتیلن ، پلی استرها ، لاستیك یا مواد فشرده شده نظیر pvc، پلی اتیلن ساخته می شوند. گهگاهی از دیگر مواد برای ساخت عایق به كار می رود. مثل مخلوطی ازكاغذ و رزین میكا، پشم شیشه ئیترعایق ها دارای برجستگی های طولی به روی سطح عایق می باشند كه هنگام چیدن صفحات، باید به طرف صفحات مثبت باشد. همچنین میدان فعالیت بهتری برای صفحات مثبت ایجاد نمایید.علاوه براین ذرات جداشده ازصفحات مثبت بتوانند به سهولت به كف جعبه ی باطری هدایت شده و از اتصال صفحات به یكدیگر جلوگیری شود ونیز گازهای ایجاد شده در زمان شارژ خارج شوند كه باعث می شوند فضای مناسب برای جابجایی الكترولیت به وجود آید تا غلظت و درجه حرارت به حداقل خود برسد. در باطری های بدون تعمیر كه از شبكه های بدون آنتیموان استفاده می شود، صفحات مثبت دارای ریزش بیشتری هستند. عایق های پاكتی با تخلخل میكروسكوپی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.این عایق ها اطراف صفحه مثبت را احاطه كرده تا بتوانند مواد فعال بیشتری تأمین كنند اهمیت یك عایق در باطری های با شبكه های سرب - آنتیموان، بیشتر جلوگیری از حركت آنتیموان صفحه ی مثبت به صفحه ی منفی است. لازم به ذكر است كه فعل و انفعالات شیمیایی در صفحات مثبت هنگام شارژ شدن و دشارژ شدن بیشتر بوده و ریزش مواد فشرده در این صفحات بیشتراست. علت اینكه صفحات باطری باید حالت اسفنجی داشته باشد، این است كه اسید به خوبی درآن نفوذ كرده و سطح تماس بیشتر شود و فعل و انفعالات بیشتر انجام گیرد.

تعمیر و نصب باتری خودرو

باطری سالم شارژ می‌شود و شارژ را نگه می‌دارد و می‌تواند شدت جریانی نزدیک به آمپری که روی آن نوشته شده است تولید کند. باطری خراب شارژ نمی‌شود و شارژ را نگه نمی‌دارد و نمی‌تواند شدت جریان کافی برای استارت موتور را تأمین کند. باطری سالم قابلیت شارژ مجدد و سرویس دهی دوباره را دارد اما باطری خراب باید تعویض شود. اکثر باطریهای خودرو تنها 4 تا 5 سال عمر می‌کنند بنابراین اگر عمر باطری خودروی شما 4 سال یا بیشتر است و شارژ را نگه نمی‌دارد و مدام شارژ آن خالی می‌شود یا به نظر می‌رسد هنگام استارت موتور را با سرعت عادی نمی‌چرخاند احتمالاً به یک باطری نو نیاز دارید. باطری ضعیف یا کاملاً خالی لزوماً به این معنا نیست که باطری شما حتماً خراب شده است یا باید تعویض شود. شارژ یک باطری سالم نیز به دلایلی مانند موارد زیر ممکن است خالی شود: شخصی چراغ‌های خودرو را روشن گذاشته باشد، به اندازه کافی از خودروی خود استفاده نکرده‌اید تا شارژ کامل باطری حفظ شود، خودروی شما مدت طولانی خوابیده و استارت نخورده است، وجود مشکل در سیستم شارژ یا دینام خودرو یا یک مشکل برقی که هنگام خاموش بودن خودرو شارژ باطری را تخلیه می‌کند.

آزمایش باطری:

تنها راه پی بردن به سلامت یا عدم سلامت باطری آزمایش آن است. بسیاری از فروشگاه‌های لوازم یدکی به صورت رایگان آزمایش باطری خودرو را انجام می‌دهند. اگر خودروی شما قابل راندن است یا می‌توانید به کمک باطری خودروی دیگری آن را روشن کنید به یک فروشگاه لوازم یدکی در نزدیکی خود که آزمایش رایگان باطری را انجام می‌دهد مراجعه کنید و از آنها بخواهید باطری و سیستم شارژ خودروی شما را آزمایش کنند. اگر نمی‌توانید خودروی خود را روشن کنید باطری را از خودرو خارج کنید و با کمک خودروی یکی از دوستانتان باطری خود را به فروشگاه موردنظر برای آزمایش ببرید. بسیاری از تعمیرگاه‌ها نیز باطری و سیستم شارژ خودرو را برای شما آزمایش می‌کنند اما معمولاً برای این کار مبلغی از شما دریافت می‌کنند. بعضی از آنها رایگان این کار را انجام می‌دهند یا هز ینه تشخیص عیب باطری را به عنوان بخشی از هز ینه تعمیر درنظر می‌گیرند. احتیاط: داخل باطری‌های معمولی با خانه‌های َتر با ترکیبی از آب و اسید سولفوریک پر می‌شود. دستکش دست کنید و با احتیاط با باطری کار کنید تا از ریختن مایع اسیدی روی پوست یا لباس شما جلوگیری شود. اسید باطری می‌تواند باعث سوختگی شدید شود. اگر اسید باطری روی پوست شما ریخت با آب فراوان آن را شستشو دهید و با استفاده از جوش شیر ین اسید را خنثی کنید.

اصولاً دو روش برای آزمایش باطری وجود دارد. روش سنتی استفاده از دستگاهی است که باطری را تحت فشار قرار می‌دهد تا وضعیت آن را بسنجد. برای اینکه در این آزمایش نتایج دقیقی به دست آید، باطری قبل از آزمایش باید شارژ شود. این دستگاه مقدار فشار سنجیده شده‌ای به باطری وارد می‌کند که معمولاً معادل نصف ظرفیت شدت جریان باطری برای استارت سرد یا سه برابر درجهبندی آمپر-ساعت باطری است. هنگامیکه فشار به باطری وارد می‌شود دستگاه ولتاژ باطری را نشان می‌دهد. اگر درحین آزمایش ولتاژ باطری به کمتر از 9.6 ولت برسد معیوب است و باید تعویض شود. اگر ولتاژ باطری حدود 9.6 ولت باقی بماند باطری سالم است و می‌توان دوباره از آن استفاده کرد.

روش دیگر و سریع‌تر برای آزمایش باطری استفاده از دستگاه سنجش رسانایی یا هدایت الکتریکی باطری است. این دستگاه یک فرکانس متناوب از باطری عبور می‌دهد تا وضعیت خانه‌های داخل باطری مشخص شود. وقتی عمر باطری افزایش می‌یابد رسانایی خانه‌های داخلی آن کاهش می‌یابد. اتصال کوتاه، مدار باز یا ایرادهای دیگر خانه‌های باطری نیز رسانایی آن را کاهش می‌دهند بنابراین سنجش رسانایی دقیقاً وضعیت باطری را مشخص می‌کند. بهترین ویژگی این نوع آزمایش این است که باطری قبل از آزمایش نیازی به شارژ مجدد ندارد. اکثر دستگاه‌های سنجش رسانایی عدد دقیقی نشان می‌دهند حتی اگر باطری تقریباً خالی از شارژ باشد. بعضی دستگاه‌های الکترونیکی سنجش باطری نیز می‌توانند ظرفیت شدت جریان استارت سرد باطری را بسنجند که با استفاده از آن‌ها می‌توان عمر باقیمانده باطری را تخمین زد. بعضی از دستگاه‌ها می‌توانند شدت جریانی که موتور استارت هنگام استارتزدن از باطری می‌گیرد را نیز بسنجند و خروجی دستگاه شارژ را تحت فشار هنگام کارکرد موتور آزمایش کنند. بعضی از دستگاه‌ها حتی ولت متر درونی برای بررسی اتصالات نیز دارند.